Bu mikroblara garşy peptidler ilkibaşda mör-möjekleriň, süýdemdirijileriň, amfibiýalaryň we ş.m. gorag ulgamlaryndan alnan we esasan dört kategoriýany öz içine alýar:
1. sekropin ilki beýleki mör-möjeklerde duş gelýän Sekropiamotyň immun limfasynda bardy we şuňa meňzeş bakterisid peptidleri doňuz içegelerinde hem bolýar.Adatça güýçli gidroksidi N-terminal sebiti, soňra bolsa uzyn gidrofob bölegi bilen häsiýetlendirilýär.
2. Ksenopus mikroblara garşy peptidler (magainin) gurbagalaryň myşsalaryndan we aşgazanyndan emele gelýär.Ksenopus mikroblara garşy peptidleriň gurluşy, esasanam gidrofobiki şertlerde dikligine tapyldy.Lipid gatlaklarynda ksenopus antipeptidleriniň konfigurasiýasy N belgili gaty fazaly NMR tarapyndan öwrenildi.Asilamin rezonansynyň himiki üýtgemegine esaslanyp, ksenopus antipeptidleriň gabyklary paralel bilýer ýüzleri bolup, birleşip, 30 mm döwürleýin dik gurluşly 13 mm kapasany emele getirip bilerler.
3. defensin Gorag peptidleri, adam ýadro lobulasy we haýwanlaryň içege öýjükleri bolan adam polikariotik neýtrofil towşan polimakrofaglaryndan emele gelýär.Süýdemdirijilerden goraýan peptidlere meňzeş mikroblara garşy peptidler topary, "mör-möjeklerden goramak peptidleri" diýlip atlandyrylýan mör-möjeklerden alyndy.Süýdemdirijilerden goraýan peptidlerden tapawutlylykda, mör-möjeklerden goraýan peptidler diňe Gram-pozitiw bakteriýalara garşy işjeňdir.Hatda mör-möjeklerden goraýan peptidlerde alty sany Cys galyndysy bar, ýöne disulfidiň biri-birine baglanmagy usuly başga.Drosophila melanogast-dan alnan antibakterial peptidleriň öýjükli disulfid köprüsini baglanyşdyrmak tertibi ösümlik gorag peptidlerine meňzeýärdi.Kristal şertlerde gorag peptidleri ölçeg hökmünde görkezilýär.
4.Tahyplesin, at aty diýilýän at gyrgyçlaryndan emele gelýär.Konfigurasiýa gözlegleri, antiparallel B-buklama konfigurasiýasyny (3-8 pozisiýa, 11-16 pozisiýa) kabul edýändigini görkezýärβ-burçluk biri-birine baglanýar (8-11 pozisiýa), 7 we 12 pozisiýa arasynda we 3 bilen 16 pozisiýanyň arasynda iki sany disulfid baglanyşygy emele gelýär.Bu gurluşda gidrofob aminokislotasy uçaryň bir gapdalynda ýerleşýär we alty kationiki galyndy molekulanyň guýrugynda peýda bolýar, şonuň üçin gurluş hem biofil bolup durýar.
Netijede, mikroblara garşy peptidleriň hemmesi diýen ýaly uzynlygy we boýy boýunça üýtgese-de, tebigatda kationiki bolýar;Alfa-helika görnüşinde bolsun ýa-daβeplenýän, bitropiki gurluş umumy aýratynlykdyr.
Iş wagty: 20-nji aprel-2023-nji ýyl